% @book{bg_hr_khm_1857, % author = "Br{\"{u}}der Grimm", % editor = "Heinz R{\"{o}}lleke", % title = "{K}inder- und {H}ausm{\"{a}}rchen", % publisher = "Philipp Reclam jun. GmbH {\&} Co.", % address = "Stuttgart, Germany", % year = "1991", % volume = "2", % series = "Universal-Bibliothek Nr. 3192 [6]", % isbn = "3-15-003192-3", % language = "German", % colophon = "BR{\"{U}}DER GRIMM % Kinder- und Hausm{\"{a}}rchen % AUSGABE LETZTER HAND % MIT DEN ORIGINALANMERKUNGEN % DER BR{\"{U}}DER GRIMM % MIT EINEM ANHANG % S{\"{A}}MTLICHER, NICHT IN ALLEN AUFLAGEN % VER{\"{O}}FFENTLICHTER M{\"{A}}RCHEN % UND HERKUNFTSNACHWEISEN HERAUSGEGEBEN % VON HEINZ R{\"{O}}LLEKE % PHILIPP RECLAM JUN. STUTTGART, 1980/1991" } % % Originaltext f"ur das LaTeX-Quelldokument % bearbeitet und redigiert von M. Hirao, am 15. M"arz 2001 % und "uberpr"uft von Y. Nagata am 31. M"arz 2001 % % ck version (input e.g. Dru"cker instead of Drucker) % \maerchentitel{KHM 187: Der Hase und der Igel} \markright{KHM 187: Der Hase und der Igel} Disse Geschicht is l"ogenhaft to vertellen, Jungens, aver %S.376 wahr is se doch, denn mien Grootvader, van den ick se %S.376 hew, plegg j"ummer, wenn he se mie vort"uerde (mit %S.376 Behaglichkeit vortrug), dabi to seggen: >>Wahr mutt se %S.376 doch sien, mien S"ohn, anners kunn man se jo nich %S.376 vertellen.<< De Geschicht hett sick aber so todragen. %S.376 Et w"o"or an enen S"undagmorgen tor Harvesttied, j"ust as %S.376 de Bookweeten bloihde; de S"unn w"o"or hellig upgaen am %S.376 Hewen, de Morgenwind g"ung wann "over de Stoppeln, %S.376 de Larken s"ungen inn'r Lucht (Luft), de Immen sumsten %S.376 in den Bookweeten, un de L"uhde g"ungen in ehren S"undagsstaht %S.376 nah t' Kerken, un alle Kreatur w"o"or vergn"ogt, %S.376 un de Swinegel ook. %S.376 De Swinegel aver st"und v"or siener D"ohr, harr de Arm %S.376 "unnerslagen, keek dabi in den Morgenwind hinut un %S.376 quinkeleerde en l"utjet Leedken v"or sick hin, so good un %S.376 so slecht, as nu eben am leewen S"undagmorgen en Swinegel %S.376 to singen pleggt. Indem he nu noch so half liese v"or %S.376 sick hin sung, f"ull em up eenmal in, he k"unn ook wol, %S.376 mittlerwiel sien Fro de Kinner w"usch un antr"o"cke, en %S.376 beeten in't Feld spazeeren un tosehen, wie sien St"ahkr"owen %S.376 st"unden. De St"ahkr"owen w"o"oren aver de n"ochsten %S.376 bi sienem Huuse, un he pleggte mit siener Familie davon %S.376 to eten, dar"um sahg he se as de sienigen an. Gesagt, %S.376 gedahn. De Swinegel makte de Huusd"o"or achter sick to %S.377 un sl"og den Weg nah 'n Felde in. He w"o"or noch nich %S.377 gans wiet von Huuse un wull j"ust um den Sl"obusch %S.377 (Schlehenbusch), de dar v"orm Felde liggt, nah den St"ahkr"owena"cker %S.377 hinup dreien, as em de Haas bem"ott, de in %S.377 "ahnlichen Gesch"aften uutgahn w"o"or, n"amlich um sienen %S.377 Kohl to besehn. As de Swinegel den Haasen ansichtig %S.377 w"o"or, so b"ohd he em en fr"undlichen go'n Morgen. De %S.377 Haas aver, de up siene Wies en v"ornehmer Herr was un %S.377 grausahm hochfahrtig dabi, antwoorde nicks up den %S.377 Swinegel sienen Gru"s, sondern seg[g]te tom Swinegel, %S.377 wobi he en gewaltig h"ohnische Miene ann"ohm: >>Wie %S.377 kummt et denn, dat du hier all bi so fr"ohem Morgen im %S.377 Felde ruml"oppst?<< >>Ick gah spazeeren<<, seg[g]t de %S.377 Swinegel. >>Spazeeren?<< lachte de Haas. >>Mi ducht, du %S.377 kunnst de Been ook wol to betern Dingen gebruuken.<< %S.377 Disse Antword verdr"o"ot den Swinegel ungeheuer, denn %S.377 alles kunn he verdregen, aver up siene Been laet he nicks %S.377 komen, eben weil se von Natuhr scheef w"o"oren. >>Du %S.377 bildst di wol in<<, seggt nu de Swinegel tom Haasen, >>as %S.377 wenn du mit diene Beene mehr utrichten kunnst?<< >>Dat %S.377 denk ick<<, seggt de Haas. >>Dat kummt up 'n Vers"o"ok %S.377 an<<, meent de Swinegel, >>ick pareer, wenn wi in de Wett %S.377 loopt, ick loop di v"orbi.<< >>Dat is tum Lachen, du mit %S.377 diene scheefen Been<<, seggt de Haas, >>aver mienetwegen %S.377 mach't sien, wenn du so "overgroote Lust hest. Wat gilt %S.377 de Wett?<< >>En goldne Lujedor un 'n Buddel Branwien<<, %S.377 seggt de Swinegel. >>Angenahmen<<, spr"o"ok de Haas, >>sla %S.377 in, un denn kann't gliek los gahn.<< >>N"a, so groote Ihl %S.377 hett et nich<<, meen de Swinegel, >>ick b"un noch gans %S.377 n"uchdern; eerst will ick to Huus gahn un en beeten %S.377 fr"ohst"u"cken: inner halwen St"und b"un ick wedder hier %S.377 upp'n Platz.<< %S.377 Damit g"ung de Swinegel, denn de Haas w"o"or et tofreeden. %S.377 "Unnerweges dachte de Swinegel bi sick: >>De Haas %S.377 verlett sick up siene langen Been, aver ick will em wol %S.377 kriegen. He is zwar ehn v"ornehm Herr, aber doch man %S.378 'n dummen Keerl, un betahlen sall he doch.<< As nu de %S.378 Swinegel to Huuse ank"o"om, spr"o"ok he to sien Fro: >>Fro, %S.378 treck di gau (schnell) an, du must mit mi nah 'n Felde %S.378 hinuut.<< >>Wat givt et denn?<< seggt sien Fro. >>Ick hew %S.378 mit 'n Haasen wett't "um 'n golden Lujedor un 'n Buddel %S.378 Branwien, ick will mit em inn Wett loopen, un da salst %S.378 du mit dabi sien.<< >>O mien Gott, Mann<<, f"ung nu den %S.378 Swinegel sien Fro an to schreen, >>b"ust du nich klook, %S.378 hest du denn ganz den Verstand verlaaren? Wie kannst %S.378 du mit den Haasen in de Wett loopen wollen?<< >>Holt dat %S.378 Muul, Wief<<, seggt de Swinegel, >>dat is mien Saak. %S.378 Resonehr nich in M"annergesch"afte. Marsch, treck di an, %S.378 un denn kumm mit.<< Wat sull den Swinegel sien Fro %S.378 maken? Se mu"st wol folgen, se mugg nu wollen oder %S.378 nich. %S.378 As se nu mit eenander "unnerwegs w"o"oren, spr"o"ok de %S.378 Swinegel to sien Fro: >>Nu pass up, wat ick seggen will. %S.378 S"uhst du, up den langen A"cker, dar w"ull wi unsen %S.378 Wettloop maken. De Haas l"oppt nemlich in der eenen %S.378 F"ohr (Furche) un ick inner andern, un von baben (oben) %S.378 fang wi an to loopen. Nu hast du wieder nicks to dohn, %S.378 as du stellst di hier unnen in de F"ohr, un wenn de Haas %S.378 up de andere Siet ankummt, so r"opst du em entgegen: %S.378 {\frq}Ick b"un all (schon) hier.{\flq}<< %S.378 Damit w"o"oren se bi den A"cker anlangt, de Swinegel %S.378 wiesde siener Fro ehren Platz an un gung nu den A"cker %S.378 hinup. As he baben ank"o"om, w"o"or de Haas all da. >>Kann %S.378 et losgahn?<< seggt de Haas. >>Ja wol<<, seggt de Swinegel. %S.378 >>Denn man to!<< Un damit stellde jeder sick in siene %S.378 F"ohr. De Haas tellde (z"ahlte): >>Hahl een, hahl twee, hahl %S.378 dree<<, un los g"ung he wie en Stormwind den A"cker %S.378 hindahl (hinab). De Swinegel aver l"o"op ungef"ahr man %S.378 dree Schritt, dann duhkde he sick dahl (herab) in de F"ohr %S.378 un bleev ruhig sitten. %S.378 As nu de Haas in vullen Loopen "unnen am A"cker %S.379 ank"o"om, r"o"op em den Swinegel sien Fro entgegen: >>Ick %S.379 b"un all hier.<< De Haas stutzd un verwunderde sick nich %S.379 wenig: he menede nich anders, als et w"o"or de Swinegel %S.379 s"ulvst, de em dat tor"o"op, denn bekanntlich s"uht den %S.379 Swinegel sien Fro j"ust so uut wie ehr Mann. %S.379 De Haas aver meende: >>Datt geiht nich to mit rechten %S.379 Dingen.<< He r"o"op: >>Nochmal geloopen, wedder "um!<< %S.379 Un fort g"ung he wedder wie en Stormwind, datt em de %S.379 Ohren am Koppe fl"ogen. Den Swinegel sien Fro aver %S.379 blev ruhig up ehren Platze. As nu de Haas baben %S.379 ank"o"om, r"o"op em de Swinegel entgegen: >>Ick b"un all %S.379 hier.<< De Haas aver, ganz unter sick v"or Ihwer %S.379 ("Arger), schreede: >>Nochmal geloopen, wedder "um!<< %S.379 >>Mi nich to schlimm<<, antwoorde de Swinegel, >>mienetwegen %S.379 so oft, as du Lust hest.<< So l"op de Haas %S.379 noch dreeuns"obentigmal, un de Swinegel h"ohl (hielt) et %S.379 "ummer mit em uut. Jedesmal, wenn de Haas "unnen %S.379 oder baben ank"o"om, seggten de Swinegel oder sien %S.379 Fro: >>Ick b"un all hier.<< %S.379 Tum veeruns"obentigstenmal aver k"om de Haas nich %S.379 mehr to ende. Midden am A"cker st"ort he tor Eerde, datt %S.379 Blohd fl"og em ut 'n Halse, un he bleev doot up 'n Platze. %S.379 De Swinegel aver n"ohm siene gewunnene Lujedor un den %S.379 Buddel Branwien, r"o"op siene Fro uut der F"ohr aff, un %S.379 beide g"ungen vergn"ogt mit eenanner nah Huus; un wenn %S.379 se nich storben s"und, lewt se noch. %S.379 So begev et sick, dat up der Buxtehuder Heid de Swinegel %S.379 den Haasen dodt lopen hett, un sied jener Tied hatt %S.379 et sick keen Haas wedder infallen laten, mit 'n Buxtehuder %S.379 Swinegel in de Wett to lopen. %S.379 De Lehre aver uut disser Geschicht is erstens, datt keener, %S.379 un wenn he sick ook noch so v"ornehm d"ucht, sick sall %S.379 bikommen laten, "overn geringen Mann sick lustig to %S.379 maken, un w"o"ort ook man 'n Swinegel. Un tweetens, datt %S.379 et gerahden is, wenn eener freet, datt he sick ne Fro uut %S.379 sienem Stande nimmt un de j"ust so uuts"uht as he s"ulwst. %S.380 Wer also en Swinegel is, de mutt tosehn, datt siene Fro %S.380 ook en Swinegel is, un so wieder. %S.380